کتاب ممنوعه ابن سینا

کتاب "ممنوعه ابن سینا" یکی از کتاب‌های مهم و ارزشمند در حوزه تاریخ و فلسفه است که نوشتهٔ محمد قاضی است. در این کتاب، ابن سینا به عنوان یکی از بزرگترین فلاسفهٔ تاریخ و عرفان و داروسازی معرفی شده است. این کتاب از روایات موجود در منابع تاریخی و زندگی‌نامهٔ ابن سینا الهام گرفته شده است و به تبیین زندگی و آثار این فیلسوف بزرگ می‌پردازد.

با این حال، دولت ايران ممنوعهٔ این کتاب را در سال ۱۳۵۸ در نظر گرفت. ممنوعیت این کتاب به خاطر تأکید بر نقش ابن سینا در توسعهٔ فکری و فلسفی اسلام بود که با آرمان‌های رسمی دولت در تضاد قرار می‌گرفت. علاوه بر این، این کتاب بیان می‌کند که ابن سینا بر اساس منابع و ادلهٔ علمی به معماي اثبات وجود خدا می‌پردازد که در گرایش‌های دینی رسمی ایران این موضوع در برخی از روابط با تئوری‌های دینی در تضاد است.

این کتاب بسیاری از مفاهیم و نظریاتی که در دوران حاکمیت دین در ایران ممنوع به شمار می‌روند در بارهٔ ابن سینا ارائه می‌دهد. برای مثال، در این کتاب بحث‌هایی در بارهٔ رابطهٔ ابن سینا با دین و مذهب، نقش او در توسعهٔ پزشکی و فلسفه، معرفی از علوم او، و چگونگی تأثرش بر دنیای فلسفی و ادبیاتی مسیحیت و غیرمسیحیت آمده است.

در کل، کتاب "ممنوعه ابن سینا" نه‌تنها یک کتاب دربارهٔ ابن سینا و آثار وی است، بلکه به عنوان یکی از کتاب‌های برجسته در تاریخ و فلسفهٔ اسلام شناخته می‌شود که خواندن آن در میان پژوهشگران، همین‌طور علاقه‌مندان به فلسفه و تاریخ توصیه می‌شود.

منع کتاب ابن سینا

منع کتاب ابن سینا یا پزشکی ابن سینا یکی از اتفاقات مهم در تاریخ فرهنگ و علم ایران بوده است. از زمان نگارش کتاب پزشکی ابن سینا (یا پزشکی قانونی) در قرن یازدهم میلادی تا اواخر قرن هفدهم، این کتاب یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های علمی در دنیا بوده است.

اما در قرن هفدهم میلادی، محمد امین بحرانی، یکی از شاگردان شیخ بهایی، فتوایی صادر کرد که از خواندن کتب ابن سینا، بویژه پزشکی ابن سینا، اجتناب باید شود. این فتوا به دلیل اینکه در آن زمان سنت عرفی بیشتر مردم و رهبران دینی کشور به جای پذیرش علم، بیشتر روی اصول دین تأکید دارند، با استقبال نشده و باعث ایجاد اختلافات بین دانشمندان و روحانیت شد. این مسأله در قرن نوزدهم نیز به شدت تداوم داشت و پزشکی ابن سینا به‌عنوان دستاورد عقلانی با عقاید اسلامی تلقی نمی‌شد.

به هر حال، پزشکی ابن سینا از جمله کتبی است که تاثیری عمیق در تاریخ پزشکی داشته است و برخی از اصول آن هنوز هم در پزشکی مدرن به کار می‌روند. بنابراین، منع کتاب ابن سینا تنها یک اتفاق تاریخی بوده و تأثیرات آن، در قدمت خود کنترل نمی‌شد. همچنین، به نظر می‌رسد که تفسیر فتوای منع کتاب ابن سینا برای امروز به نظر غیرمنطقی می‌آید، برای اینکه این کتاب را نباید از لحاظ دینی مورد تأیید قرار داد. به همین دلیل، پزشکی ابن سینا امروزه یکی از مهمترین بخش‌های آثار تاریخی ایران به شمار می‌رود.

تحریم کتاب شفاء

کتاب "شفاء"، که توسط مصطفی الزرکانی نوشته شده، یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های مرتبط با پزشکی، جراحی، و شیمی و بیشتر مربوط به الهیات اسلامی است. اما این کتاب به دلیل مطالبی که در آن بیان شده و نظراتی که توسط نویسنده درباره مسائل دینی، سیاسی، و اجتماعی اسلامی داده شده، به تحریم نایل شده و محرم الله رسیده است.

تحریم این کتاب به دلیل بیان نظرات نامناسب درباره اسلام و قرآن از سوی جامعه اسلامی کشورهای مختلف شکل گرفته است. علاوه بر این، محتوای قرآنی و سنتی که در این کتاب به کار رفته است، در برخی موارد با تفاسیر رایج در جامعه اسلامی تفاوت دارد و ممکن است به دلیل بیان نظرات نامناسب، تحریم شده باشد.

تحریم شدن کتاب "شفاء" بر روی این کتاب اثری سنگین وارد کرده است؛ زیرا باعث شده است بسیاری از کتاب‌خوانان از خواندن این کتاب منع شوند. هرچند که برخی از دلایل تحریم به دلیل بیان نظرات نامناسب درباره اسلام و قرآن همچنان برقرار است، اما بسیاری از دلایل این تحریم‌ها قابل انکار است و باید به موضوع توجه شود.

در برخی کشورها، این کتاب به دلیل تحریم، توزیع و چاپ نمی شود، اما در برخی دیگر از کشورها همچنان به صورت غیررسمی توزیع و فروش می شود. هرچند بسیاری از انتقادات مرتبط با "شفاء" صرفاً به دلیل بیان نظرات نامناسب در موضوعات دینی بوده است، اما بسیاری از محتوای علمی کتاب همچنان موضوع پژوهی و ارزش برای علاقه‌مندان به پزشکی و بهبودی دارند.

خلاف شرع اسلامی

خلاف شرع اسلامی یعنی هر چیزی که با آموزه های اسلامی و دینی مغایرت دارد و در نتیجه باعث نارضایتی خداوند و تحریف اصلیت دینی می شود. برخلاف شرع بودن می تواند در حوزه های متعددی همچون ارتباطات اجتماعی، مراسم دینی، معاملات، خانواده و اختلاط جنسی و ... دیده شود.

از جمله مثال هایی از خلاف شرع برخوردار، شراب خوردن، مصرف دخانیات، خوردن غذاهای نامحرم، تضارب در معاملات، جعل مدارک و سوء استفاده از آنها، عدم رعایت حقوق و حریم خانواده، رعایت نکردن دستورات مربوط به اختلاط جنسی و... می باشد.

از طرفی، شرع اسلامی از هرگونه سلب حقوق، اذیت، تبعیض و مواضع بی عدالت پیروی می کند. در این صورت، هرگونه عملی که به تخلیه دوستی در برابر دیگران، مورد غفلت قرار اگر شود، با خلاف شرع صورت گرفته و مورد محاسبه خداوند قرار می گیرد. بنابراین، با رعایت نکات و اصولی که به روی اسلام تحمل شده است، پویایی و شادکامی روزمره، صلح و امنیت را برای همگان دست و پای می کند و تضمین می کند که افراد در جامعه به بهترین وجه ممکن با یکدیگر رفتار کنند.

نقد کتاب ابن سینا

ابن سینا یکی از برجسته‌ترین فلاسفه تمامی دوران‌ها بود که عمری پُرافتخار در تألیف کتب فلسفی داشت. کتاب «شفا» یا «النجاح» به عنوان یکی از اصلی‌ترین آثار او، به ما بیشترین اطلاعات درباره فلسفه او را ارائه می‌کند.

در نقد کتاب ابن سینا، می‌توان به نقاط قوت و ضعف این کتاب پرداخت. یکی از نقاط قوت کتاب، ارائه‌ی یک نظریه‌ی جامع و مفصل درباره مسائل فلسفی از قبیل وجود، خدا، عدالت و... است. این کتاب برای دوستداران فلسفه، یک راهنمای جامع و بسیار مفید برای درک و تحلیل این مسائل به شمار می‌رود.

اما در برخی از نقاط، این کتاب دچار ضعف‌هایی نیز است. یکی از مهم‌ترین ضعف‌های این کتاب، نوشته‌ی بسیار فراوان ابن سینا است. او به گونه‌ای نوشته است که مطالب و نظریات او به شکل آرام و غیر قاطع ارائه شده‌اند. در سایر نوشته‌های فلسفی دوران، اغلب نظریات در قالب محاجات شدید و با استدلال‌های واضح ارائه می‌شدند. اما در کتاب "شفا" این موضوع مشهود نیست.

به طور کلی، کتاب «شفا» با ارائه‌ی نظریات پیچیده و بسیار دقیق، در بسیاری از مسائل فلسفی چالشی است. با این حال، نوشتار ابن سینا نسبت به دیگر کتاب‌های فلسفی دوران، کمی فراوان و حصول‌نظر نیست.

تابوسازی هویت فرهنگی ایران

تابوسازی هویت فرهنگی ایران یکی از مسائل تحقیقاتی و بحث‌برانگیز است که در چارچوب فرهنگ و تاریخ ایران مطرح می‌شود. در کشور ایران، به دلیل تاریخ بلند و پویایی که دارد، تعدادی از موضوعات و فرهنگ‌های رایج از طریق تابوسازی به نحوی مورد سانسور قرار گرفته‌اند.

در برخی مناطق، حتی طبقات خوب و متعلم جامعه از تمامی ابعاد فرهنگی که در گذشته در ایران وجود داشت، آگاهی ندارند. بر خلاف بسیاری از کشورها که فرهنگ یک شهر یا منظقه خاص را نهادینه می‌سازند، ایران یک فرهنگ مشترک است، ولی به دلایلی این فرهنگ با وجود تمدنی بی‌نظیر که تأثیر بسزایی به سایر ملل داشته است، تابوسازی شده است.

طی سال‌های اخیر تابوسازی هویت فرهنگی ایران در حال افزایش بوده و حتی به هویت فردیِ افراد نیز انعکاس داده شده است. در وهله اول تابوسازیِ هویت ملی و تاریخیِ فرهنگی، باعث شده تا به اجزای منحصر به فردی که همه در تاریخ ایران وجود داشتند، نگاهی جداگانه بشود و به هویت ملیِ بهتری برسیم. با بررسی و بازشناسی هویت فرهنگی و تاریخیِ خود، می‌توانیم به نحوی ارتباط بهتری با سایر ملل برقرار کنیم و مانع از ورود افکار مختلف شویم.

نهی از خواندن کتاب شفاء

کتاب شفاء یکی از شاهکارهای ادبیات عربی و اسلامی است که توسط قاضی عیاض در سده 11 هجری قمری نوشته شده است. این کتاب برای بسیاری از علمای اسلامی و شیعیان، جزو مهمترین کتب اسلامی است که گسترش فرهنگ اسلامی را در سرتاسر جهان بسیار پررنگ کرده است.

با این حال در برخی از محیط‌های اسلامی، نهی از خواندن کتاب شفاء صورت گرفته است. دلایل این نهی معمولاً به دو دسته اخلاقی و عقیدتی تقسیم می‌شود.

بخش عمده از دلایل عقیدتی نهی از خواندن کتاب شفاء به دلیل این است که بسیاری از عقاید این کتاب با عقاید شیعیان متفاوت است. برخی از مفاهیم این کتاب، خلاف دیدگاه و جهت‌گیری اسلام شیعی است و به همین دلیل برای بسیاری از شیعیان، خواندن این کتاب مقدس ممکن نیست.

دلایل اخلاقی نهی از خواندن کتاب شفاء نیز به دلیل برخی از مطالب طنزآمیز، اشارات به مسائل شاذ و نامناسب و استفاده از زبان‌های خوار و بی‌آداب در بخش‌هایی از این کتاب است. این مسائل ممکن است به نظر بعضی از افراد، شرایط لازم برای این که این کتاب مقدس بتواند به عنوان یک منبع علمی و مذهبی مورد توجه قرار گیرد را ندارد.

در کل، نهی از خواندن کتاب شفاء در برخی از محیط‌های اسلامی و میان برخی از شیعیان به دلایل عقیدتی و اخلاقی وجود دارد. با این حال، برخی از علمای اسلامی، این کتاب را به دلیل ارزش‌های مهمی که دارد به عنوان یکی از اصولی‌ترین منابع علمی مذهبی معرفی کرده‌اند.

تحریم کتاب های پزشکی ابن سینا

با توجه به پیشینه متعدد دکتر ابن سینا در علوم پزشکی، از قرن های میانی تا مدرنیته به شدت به جایگاهی ویژه دست یافته است. آثار پزشکی او تاثیر بسیار زیادی بر عملکرد جامعه در زمینه بهداشت و درمان داشته است.

اما متأسفانه، در حال حاضر کتاب‌های پزشکی ابن سینا در برخی کشورها، تحت تحریم قرار دارند. علت اصلی این تحریم به دلیل عناوینی است که بیانگر برخی اشتباهات علمی ابن سینا در قرن 13 میلادی (7 شریعتی) می باشد و دلایل دیگری نیز مطرح است، اما با توجه به مهمیت پزشکی او، این تحریم بسیار نامناسب و ناشایست است.

ابن سینا که در ایران با نام ابن سینا یا اویسی شناخته شده است، ضمن تألیف کتب مهمی در علوم پزشکی، کالبدشناسی و شیمی نیز فعالیت داشته است. از جمله آثار مهم وی در زمینه پزشکی می توان به قانون، درمندرس در طب، القانون فی الطب و الجراحة، النجاح و الآلاء و الشفاء وجراحة الکلیة اشاره کرد که تاثیر زیادی در جهان داشته است.

به همین دلیل، تحریم کتاب های پزشکی ابن سینا می‌تواند باعث عدم دسترسی بیماران به اطلاعات پزشکی و درمانی مورد نیاز شان شود. این افراد ممکن است در مواجهه با امراض و بیماری های جدی، درمان موثر و مناسبی را در اختیار نداشته باشند و این موضوع باعث شده است که انتشار این کتب پزشکی بسیار حیاتی و ضروری باشد.

با وجود تحریم برخی کتاب‌های پزشکی ابن سینا، این کتاب‌ها در کشورهای دیگری منتشر می‌شوند و به سرعت بین پزشکان و علاقه‌مندان به رشته پزشکی شناخته شده و استفاده شان از این کتاب‌ها روز به روز افزایش می‌یابد. بنابراین، ترجیح آن است که این کتاب‌ها بدون هیچگونه مانعی در دسترس علاقه‌مندان به پزشکی باشند.

جرم گویندگی در مورد کتاب ممنوعه ابن سینا

گفته می‌شود که با توجه به علمای دینی و پادشاهان اسلامی قرون وسطی، کتابی به نام "شفا" یا "الهیات" از ابن سینا به دلیل محتوای آن ممنوع شده است. این کتاب که به زبان فارسی نوشته شده است، به عنوان یکی از آثار بخش فلسفی ابن سینا شناخته می‌شود و در آن به بررسی نظریات فلسفی و عرفانی می‌پردازد.

یکی از دلایلی که کتاب "شفا" به عنوان یک کتاب ممنوعه تلقی شده است، عدم تطابق با عقاید دینی و شرعی است. در بسیاری از مطالب این کتاب، ابن سینا با اسطوره‌های دینی و باورهای خودرویانه روبرو شده و نظریات خود را به دفاع از منطق و علم طرح کرده است.

علاوه بر این، در بعضی بخش‌های کتاب "شفا" به بررسی مسائلی همچون علوم جغرافیا، فلسفه، روان‌شناسی و پزشکی پرداخته شده است که در آن دوران به چالش کشیده شده بودند. به همین دلیل، ممکن است برخی از فرقه‌های دینی احساس کرده باشند که این نوع از تفکر و علمی‌گرایی با اندیشه و مبانی دینی در تضاد است و برای حفظ نظم دینی باید ممانعت شود.

در نتیجه، کتاب "شفا" از طرف برخی رهبران دینی پادشاهیهای اسلامی درقرن‌های میانه از ممنوعه‌های فرهنگی تلقی شده است و اغلب برای مطالعه آن باید از خارج از کشور تهیه یا ترجمه شده‌های آن را مطالعه کرد.

نسخه های ممنوعه مختلف کتاب شفاء

کتاب شفاء، به‌اصطلاح یکی از شاهکارهای خونده‌شده و به‌عنوان اولین کتاب به‌فارسی منظم شده آندلس، برای مسلمانان در تمامی دوران‌ها سندی بوده است. این کتاب یکی از پرمخاطب‌ترین کتاب‌های فلسفی است که به وساطت ابن سینا، چوبیزه و فارابی به عموم انسانیت ارایه‌شده است. نسخه‌های مختلف کتاب شفاء بیشترین توجه را به خود جلب کرده‌اند. این نسخه‌های ممنوعه پس از شروع چاپ، به دلایل مختلفی به طور رسمی از جمله نسخه‌ای به‌دلیل قانونی بودن مخالف زیرزمینی شد.

در نسخه‌ای از کتاب شفاء که به عنوان نسخه‌ی ممنوعه مطرح است، اشاره شده بود به تفسیر مدرن‌تر کتابهای عقلی که وزن پنج بخش آن‌ها برای سخنانی بوده که «فلسفه قدیم‌تر» نام دارد. این نسخه دستورات پیچیده ای برای برقراری دین و عرفان شریف را توصیه کرده است. همچنین در این نسخه به تحلیلی مفصل درباره مشکلات بینائی، پایداری، حساسیت، رفتار سیکاتریکون (به شکل نویز)، ویسکواکتی، خوش خط بودن و هنگام عملیات جراحی، ویژگی های آناتومی چشم‌ها که قابلیت لمس است، پرداخته شده است.

از نکات مهم در مورد نسخه‌ی ممنوعه کتاب شفاء تفکرات بسیار جسورانه‌‌ای است که توسط نویسنده آن، ابن‌سینا، تدوین شده بود و در بندی گسترده‌ای از موارد حلقه‌بندی، معانی گیری، تفسیرات، متافیزیک و عقلیات جسمانی قرار دارد. برای آن کسانی که به جستجوی تفکرات روز بوده‌اند، نسخه‌های ممنوعه کتاب شفاء به‌عنوان مهم‌ترین منابع برای استدلال‌های خود مطرح شده‌اند.گرچه کتاب شفاء به نوعی از کتاب‌های کلاسیک قدیمی به‌شمار می‌رود، اما هنوز هم جایگاه ویژه‌ای در قلب ادبیات و فلسفه دارد و دستاوردهای بسیاری در این زمینه به منظور گسترش و بهبود تفکرات جامعه برانگیخته‌شده‌اند.

فرهنگ جدید احراز قدرت و قدرت نمایی

فرهنگ جدید احراز قدرت و قدرت نمایی ، یکی از پدیده‌های جدید جهان مدرن محسوب می‌شود. این فرهنگ، که براساس تبلیغات و نمایش قدرت، رقابت و نفوذ ساخته شده است، با پوششی از جنبه‌های فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی به گسترش پیوسته‌ی خود در سال‌های اخیر دست یافته است.

در فرهنگ جدید احراز قدرت و قدرت نمایی، ارزش‌های قدرت، سرمایه، شکوه و ثروت، ویژگی‌های ضروری برای موفقیت در نظام جهانی رو به رشد محسوب می‌شوند. این سبک اسلامی، مسیحی، فرهنگی، مردانه و اطلاعاتی را در بر دارد و از این جهت، به طور گسترده بخشی از فرهنگ جمعی جوامع جهانی در سده‌های اخیر شده است.

به طور کلی، فرهنگ جدید احراز قدرت و قدرت نمایی یکی از مهمترین عوامل تحولات نظامی، سیاسی و اقتصادی جهان مدرن محسوب می‌شود و در دنیای رقابتی امروز، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. برای دفع این نوع فرهنگ احراز قدرت و قدرت نمایی، باید از روش‌های اصلاحی و آموزش انسان‌ها در مسیر یادگیری مفاهیمی مثل اخلاق، اعتدال، همدلی و همکاری استفاده کرد. به عنوان نتیجه، باید به (فرهنگ مدیریت کارآمد) روی آورد که بر مبنای ارزش‌های اخلاقی و انسانی، نه تنها به عنوان یک درمان برای فرهنگ جدید احراز قدرت و قدرت نمایی، بلکه به عنوان یک راه ارتقاء اطلاعات برای ثبات جهانی به کار رود.