دعا و سرکتاب که از آئینهای مختلف مذهبی و فرهنگی در سراسر جهان پیروی میشود، در زندگی انسان و نهایتاً در سعادت و صلح جویی با خود و دیگران، تأثیر بسزایی دارد. شاید به دلیل همین دلایل، بسیاری از افراد به دنبال یادگیری دعا و سرکتابهای جدید و مفید هستند.
از دیدگاه اسلام، دعا میتواند یکی از بالاترین و موثرترین سرمایه گذاریها برای زندگی در دنیا و آخرت باشد. به علاوه، برخی از دعاها میتوانند نیروی ترازویی را فراهم کنند، زیرا به نظر میرسد تنها با یادگیری آنها، انسان میتواند آرامش و تعادل روحی را حفظ کند.
سرکتاب، به عنوان یک عمل مهم در مذاهب مختلف، میتواند یکی از بهترین راهها برای به دست آوردن دعاهای جدید و جذاب باشد. سپس همانطور که بسیاری از افراد در جهان از دیدن نماز موقعی و جایی استفاده میکنند، این سرکتابها معمولاً به عنوان یک نوع ابزار زندگی در کنار دعا ها و پویاییهایروحی متعددی که در آنها پنهان است، میتواند برای شخص بسیار مفید باشد.
درنتیجه، دعا و سرکتاب دو عنصر اساسی از هر فرهنگ و مذهب هستند. به عنوان نمونه، افراد در به دست آوردن این منابع، به دنبال جمع آوری جدول دعا و سرکتاب های مختلف، استفاده از منابع دیجیتال، رفتن به کتابخانه های عمومی و دانشگاه ها و حتی بازیابیاز دوستان و افراد خانواده هستند. با این حال، با توجه به اهمیت و تاثیر دعا و سرکتاب در زندگی انسان، به نظر میرسد همیشه اوقات به شنیدن دعا از همگان استفاده خواهیم کرد.
1. دعاهای مهم در زندگی
دعاها به عنوان یک ارتباط مستقیم با خداوند و همچنین یک راهکار برای رسیدن به خواسته ها و امیدها در زندگی مطرح هستند. این موضوع میتواند به صورت کلی نگاه شود، اما در ادامه تعدادی از دعاهای مهم در زندگی را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
یکی از مهمترین دعاها در بسیاری از فرهنگ های جهان، دعای عشق و آرامش است. این دعا برای کسب برکت ها و آرامش دل در زندگی و همچنین جلب خواندگان جهت کوچکتر شدن حسادت و جنجال پیرامون برخی موارد همچون تنگدستی و نارضایتی افراد می باشد.
دعاهای در خصوص بهداشت و شفاء نیز یکی از علائم مهم و مورد توجه در زندگی هستند. این دعاها به صورت خاص برای تقویت سلامتی بدن و ارواح و همچنین آرامش در زندگی و شفاء بیماری ها مورد استفاده قرار می گیرند.
دعایی که فراتر از تمام نکات فوق می رود، دعای زندگی و موفقیت است. این دعا برای جستجوی روش های ارائه تجربه و مشارکت در زندگی و همچنین جلوگیری از چشم داشتن افراد در جستجوی ادامه و بهبود بخشیدن به خود و بقیه می باشد.
اگرچه دعا های بسیار بیشتری در مورد موضوعات مختلفی مانند عشق، کار، موفقیت و غیره وجود دارند، همان دعاهایی که در بالا ذکر شدند، نقش مهمی در زندگی و شکل دادن به سبک زندگی دارند. پیوستاریزیکی روح جستجویی و مشارکت و پرورش روح معنوی می توانند از طریق دعا بهبود یابند و امیدوارانه تر و شاداب تر زندگی کنند.
2. دعای توسل و معراج
دعای توسل و معراج به دو دعای پرمعنا و حائز اهمیت در دین اسلام اشاره دارد که مربوط به واقعهٔ معراج و رازهای آن است. در این رویداد، پیامبر اسلام به سوی بالاییترین مراتب سر باز کرد و در برگیرندهٔ دعای توسل و معراج از او صادقانهٔ توسل و تضرع است که نهایتاً در حضور خداوند بزرگ و نزد پاکی و تعظیمش که بالاتر از مکان و زمان است بودن را تجربه فرمود.
دعای توسل که در هر ماه مسلمان بیش از پنج میلیون بار از طرف مردم شبهاعتقادی و شیعه خوانده میشود، نیایشی است که به سبب اهمیت خود و تاثیر گذاری بالایی که بر افراد دارد، در کتب و رسائل دینی به ویژه در حدیث کساء، نقل شدهاست.
از طرفی، دعای معراج که در پنجمین سال بعثت پیامبر اعظم (ص) به او روی آورد، اصالت بسیار بالایی دارد و معراج آنقدراز اهمیت زیادی برخوردار است که کتب بسیاری دربارهٔ آن روی آورده شدهاند. بأحادیث دقیقه، محتوای دعای معراج در مقررات اسلامی قابل شناسایی نیست، ولی برای اصالت خواهی به سراغ ایثارگر بزرگ دینی، عبدالرزاق دربارهٔ این مهم پرداخته شد که چنین دعایی در مسند ایشان وجود دارد.
هر دو دعای توسل و معراج همچنان در میان مردم به عنوان دعاهایی پاسخگو به مسائل جاری و برآوردهکنندهٔ حاجات استفاده میشوند و پیروان دین اسلام، با باور و ایمان و توسل به این دعاها، به ویژه در خصوص چند امر مهم مانند بهبود حال، رفع مشکلات، تسریع در فرج امام زمان (عج) و… از آنها استفاده میکنند.
3. دعای تسبیح
تسبیح، دعایی است که در بسیاری از مکانها و زمانها تکرار میشود. این دعا با قرائت سه عبارت «سبحان الله»، «الحمدلله» و «الله اکبر» آغاز میشود و هدف آن، نمایان کردن تعظیم و تمجید انسان از خداوند میباشد. تسبیح، دعایی ساده و قابل انجام است و به دلیل سادگی و سرعت انجام، یکی از محبوبترین دعاهای مردم مسلمان است.
سه عبارت مورد استفاده در تسبیح، هر یک دارای مفهومی خاص هستند. «سبحان الله» به معنای پاک و بیعیب بودن خداوند است و برای بیشتر نمودن تأکید بر این مطلب، این عبارت در تسبیح به تکرار میرود. «الحمد لله» به معنای سپاسگزاری از عطیات خداوند به بندگانش است و «الله اکبر» به معنای تمجید و تعظیم خدای بزرگ بینهایت است.
هر کدام از این عبارتها، دارای معنای پر محتوا و عظیمالشأنی است و با توجه به این معانی، انسان در هر لحظه میتواند با تسبیح خود، خود را به سوی خداوند بلند کند و از این نام های پربرکت برای تمجید و تعظیم استفاده کند.
دعای تسبیح به دلیل ماهیت ساده و قابل انجامش، به راحتی میتواند به برکت و ثواب به شخص دعاگو منتقل شود. این دعا، یکی از سریعترین و مفیدترین دعاهاست و میتواند بهعنوان یک دعای معمولی به دلیل عظمت و منزلتش، در هر موقعیتی، به طور خاص در صلوات بعد از نماز، توصیه میشود.
4. دعای ندبه
دعای ندبه به یکی از مهمترین دعاهای شیعیان شناخته شده است و در مراسم های عاشورا و ایام سوگواری به طور کامل تلاوت می شود. این دعا در واقع ارتباط بین شیعیان و امام حسین (ع) را برقرار می کند و شیعیان با خواندن آن احساس ارتباط شدیدتری با امام حسین و سفر کربلا می کنند.
دعای ندبه هنگامی خوانده می شود که شیعیان به ترحم و نویدا به رسیدن به مقام شهادت در کربلا و ارتباط بویژه با امام حسین اشاره کنند. در این دعا از بیان مصائب و رنج هایی که بر امام حسین در کربلا وارد شده است، استفاده می شود و شیعیان با شنیدن آن، در کنار درد و رنج امام رهبری و اخلاق بلندی را نیز از وی یاد می کنند.
همچنین، در دعای ندبه به برخی از صفات امام حسین و وثوق او به پدر و پدربزرگشان و همچنین وفاداری و همراهی او با یاران و دستان بی پناهش اشاره شده است. با خواندن این دعا، شیعیان بقایای عجیب و هولناک زخم خورده امام حسین را بر نوک شمشیر خود می بینند و با تمام وجود از نزدیکی و صفای همراهی با وصی شهید کربلا الهام می گیرند.
به عنوان نتیجهگیری، دعای ندبه به عنوان یک اصطلاح نمادین، عاشقانه و حماسی شناخته می شود که شیعیان از آن در مراسم های سوگواری و ترحم خود بهره می برند. این دعا برای شیعیان نشانگر تعلق دائمی خود به امام حسین (ع) است و به یادگار خواهد ماند که خود را با شهادت امام حسین و یارانش پیوند دادهاند.
5. دعای عهد
دعای عهد یکی از دعاهای مهم و معنوی در اسلام است که در کتاب حدیثها به گونهای بیان شده است که حضرت امام سجاد (ع) آن را در حرم حضرت قاسم بن الحسن (ع) خوانده بودند. این دعا با عنوان دعای عهد، به خاطر نزدیک شدن به روز عاشورا و دوران امامت حضرت حسین (ع) و یادآوری عهدی است که مؤمنین با حضرت حسین (ع) بسته بودند، شناخته میشود.
این دعا با واژههایی شروع میشود که نشاندهنده اهمیت و مقدسیت موقعیتی است که مؤمن در پیشگاه حضرت الله قرار میگیرد. در ادامه، در قالب سخنان و ابتهالاتی که به آنها پرداخته میشود، مؤمن برای دفاع و حفظ ابتدایی اقتدار و آرامش شخصی خود در جامعهای پر از تهدیدها، از خداوند متعال خواستار کمک و یاری میشود.
در این دعا، امام سجاد (ع) ابتدا به حضرت حسین (ع) و امامتش ارج و احترام میگذارد و عهدی که با ایشان داشتند را یادآوری میکند. سپس خداوند را به خاطر بزرگی و غنایشش تمجید کرده و برای شفاعت حضرت حسین (ع) در روز قیامت خواستار کمک از وی میشود.
به عبارت دیگر، دعای عهد نمادی است از ایمان، اعتقاد، تسلیم و توکل بر خداوند، حضرت حسین (ع) و امامت، و بویژه در مورد همبستگی و عهدی بین شیعیان با حضرت حسین (ع) است. هدف نهایی این دعا، ترس حضرت خدا، استفاده از محرکهای دینی و ایدئولوژیکی برای تحمل مشکلات و سختیهای زندگی، رسیدن به شفاعت حضرت حسین (ع) در روز قیامت و نشان دادن اینکه شیعیان نوعی غلبه بر مصیبتها دارند و با عهد خود پایبند میمانند.
6. دعای جوشن کبیر
دعای جوشن کبیر، یکی از مهمترین دعاهای شیعی میباشد که در بیشتر موارد به درخواست خداوند برای آمرزش گناهان، رضایت او، محو کردن بلایای حادثه و حفظ خود در برابر بدیها میپردازد. همچنین، دعای جوشن کبیر، منشأ قوت و توانایی برای مبارزه با نیروهای شیطانی و محافظت از خود در برابر آسیبها و خطرات مختلف است.
این دعا به عنوان یکی از دعاهایی که در مواقعی که خواهان حفظ خود و خانواده خود هستیم، معرفی شده است. به همین دلیل، شیعیان این دعا را هر روز و یا حداقل هفته ای یک بار برای بهبود زندگی خود و خانواده شان میخوانند.
در بخشهای مختلف دعای جوشن کبیر، به نیت حفظ امنیت، حفاظت از خود در برابر دشمنان، سلامتی، رزق حلال و روزی بیشتر، پزشکی باعث درمان بیماران، نجات از آتش جهنم و استعانت از خداوند برای رسیدن به هدفهای موردنظر، خوانده میشود.
به طور کلی، دعای جوشن کبیر، شامل فرازهایی است که به نیت خالقِ جهان، تحمّل و قوت دل برای پیروی از دستورات الهی و جلوگیری از نفوذ شیطان، سخاوت برای صدقه دادن و مداوا کردن مریضان و اطمینان از دلیل وجود خود در دنیا خوانده میشود.
در نهایت، با خواندن دعای جوشن کبیر و تمرکز بر روی معنای آن، میتوان شیعیان احساس نزدیکی و ارتباط عمیقتر با خداوند و نیز دستیابی به نیرو و قدرت فیزیکی و روانی برای مقابله با تحدیهای دنیا را بیشتر کرد.
7. دعاهای مداوم
دعاها از جمله عباراتی هستند که با تلاش و تلاش برای خواسته های خود، مورد نیازهای شخصی و اجتماعی خود را به خداوند بیان می کنیم. این عبارات معمولاً شامل مطالبی از جمله تعظیم خدا، خواسته از خدا در حالیکه ما نیازمندیم، طلب رحمت و بخشایش خدا و تشکر از اوست. استفاده از دعاهای مداوم، یعنی انجام یک عمل دینی برای تعمیق روابط بین خداوند و خودمان.
اعتقادی که در اسلام وجود دارد، این است که دعاها می توانند به عنوان یک راه حل برای بسیاری از مشکلات شخصی و اجتماعی ما عمل کنند. به همین دلیل، دعاهای مداوم به عنوان یکی از اعمال دینی در اسلام مورد توصیه قرار گرفته است.
دعا به شخص اجازه می دهد تا با خداوند برای جایگزینی آسیب های ناشی از گذشته کار کند، در اموری مانند تسکین اضطراب و استرس کمک کند و به جای خود یک شروع مجدد نوید می دهد. دعاها به همه دین ها مشترک هستند و به خصوص در اسلام یکی از اصول مهم دینی است.
بنابراین، اگر می خواهید روشی برای ارتباط با خداوند پیدا کنید، اگر می خواهید خواسته های خود را به او بفرستید و سپس آرامش و خیال را با خود بیاورید، دعاهای مداوم را در زندگی خود تجربه کنید. دعاها می توانند به شما آرامش، شادی و قدرت دهند و رابطه شما با جهان تغییر کند. گرچه هیچ دعا از خداوند درخواست مرتبی نمی کند، اما برای ارتباط مستقیم با او و ایجاد یک توصیه در زندگی معنی دارند.
8. سرکتاب های دعا و زیارت
سرکتاب های دعا و زیارت، به کتابهایی گفته میشود که حاوی دعاهای سنتی و زیارتنامههای مختلف مذاهب اسلامی هستند. این کتابها، برای عموم مسلمانان، به عنوان یک منبع مهم برای دعا کردن در مواقع مختلف، در دسترس هستند. با پیشرفت فناوری و نرم افزارهای مختلف، بسیاری از این کتابها به صورت دیجیتال به دسترس عموم قرار گرفتهاند و میتوان به آنها به صورت آنلاین دسترسی داشت.
دعا و زیارت، دو جزء مهم در عبادت مسلمانان هستند. این دعاها و زیارتنامهها، افراد را در انجام وظایف دینی، و مقابله با امور ناگوار، یاری میدهد. هر یک از سرکتاب های دعا و زیارت، دارای محتوای خاص خود هستند. در این کتابها، دعاهایی برای درخواست بخشش، بیماریها، مشکلات روحی و جسمی، خواستن رزق و ثروت، حفظ امنیت و آرامش، و دیگر موارد مختلف به کار گرفته میشود.
در بعضی از سرکتاب های دعا و زیارت، مجموعه ای از دعاهای مخصوص مواقع خاص مانند روزهای مخصوص سال، ماه رمضان و حج، آمده است. علاوه بر این، در کتابهای زیارتنامه، زیارتهایی برای امامان و شخصیتهای مقدس در تاریخ اسلام وجود دارد. این زیارتها، به مسلمانان کمک میکند تا با شخصیتهای عالمانه و برجسته تاریخی اسلام، آشنا شوند و روابط نزدیک تری با معصومین به دست آوردند.
سرکتابهای دعا و زیارت، علاوه بر آن که برای عموم مردم، به منظور دعا در اوقات مختلف، مفید هستند، برای دانشجویان، پژوهشگران و علاقمندان به مطالعات دینی نیز ارزش زیادی داشته و میتواند به عنوان یک منبع مهم در این زمینه استفاده شود. در کتابهای دعا و زیارت، تنوع زیادی از دعاهای مختلف و زیارتها وجود دارد که افراد میتوانند با توجه به نیاز خود، برای خودشان دعاهای مناسب را انتخاب کنند.
9. دعای کمیل
دعای کمیل یکی از برجستهترین دعاهای شیعیان است که به نظراتی از امام علی (ع) و امام صادق (ع) برمیگردد. این دعا شامل حکمتهای زیادی درباره علوم غیبی و تصوّف است. دعای کمیل با جملاتی به منزلهی یک مسیر و راهنمایی برای شیعیان برای رسیدن به دیدار خداوند است.
در دعای کمیل، خداوند به عنوان بازمانده و عالم حقیقی و هستی وجودی معرفی شده است. این دعا شامل ادعیهای است که به تمامی اسماء و صفات حق تعالی اشاره دارد و توصیف کننده حالت بندگی و تحمل دیدار خداوند است.
از ویژگیهای دعای کمیل میتوان به ارزشگذاری قرآن، احترام به فرمانهای کلیمه الله و درک معانی اسم ألله و خواص الهی بسیاری اشاره کرد. در این دعا، انسان با عقل و شبهه خود، نمیتواند به درک جملاتی نظیر حالات پنهان و اسرار خداوند دست پیدا کند و برای کنترل پذیری از موقعیتهای پویای دوران حیات خود، و تحمل لحظات دشوار زندگی، به فرازترین نقطه اعتقادات خود نیاز دارد.
به عنوان تحلیلی از دعای کمیل، میتوان توسط شیعیان و فارغالتحصیلان متمرکز بر بحث تفکر، تحلیل و تفسیر حذفیدگی آن را پیگیری کرد. برخی از موضوعاتی که در این دعا ذکر شده است عبارتند از برجستگی بذرهای الهی، وجود لوح محفوظ، فلسفه زمان، پایندگیافتگی اعمال، دانش بتوان پنهان، نیروی یاری خدایی، منفعت دین اسلام، و شهادت حضرت امیرالمؤمنین (علیهالسلام).
دعای کمیل در هدف غیر علمی خود، یک سند کامل ماجرای فرهنگی و ایدئولوژیک اسلام است، جایزه برای سعی و کوشش زندگی، پاسخ است تا ضمیر شخصی پاسخ گویی با اراده، آزاد، هوشمند و مسئولیت پذیر باشد و رهیافتی برای احساس شخصیت و شخصیت سازی است.
10. دعای صباح
دعای صباح یکی از اقدس و معتبرترین اعمال دینی در اسلام به شمار میآید که هر صبحگاهی به منظور طلب رحمت و برکت الهی از خداوند متعال خوانده میشود. دعای صباح چندین منفعت دیگر را نیز برای ایمانداران دارد که این امور شامل برکت در زندگی، رفع پریشانیها و غموم، استجابت دعا، استمرار سلامتی و بهبودی وضع مالی و مال به شمار میآیند.
از دیگر منافع دعای صباح نیز میتوان به تقرب به خداوند، ترمیم روابط اجتماعی، جلوگیری از بیماریهای روحی و جسمی، مرافعه با روح واقعی خود، کاهش استرس و افزایش اعتماد به نفس اشاره کرد. برای خواندن دعای صباح بهتر است که به موقع بیدار شده و قبل از شروع به کارهای روزانه، از دعای صباح و تلاوت آیاتی از قرآن به عنوان بخشی از برنامه روزانه خود استفاده کنید.
از اهمیت دیگر دعای صباح میتوان به افزایش ارادت و ارزشگذاری به وقت عصر و بارگذاری روح برای روز آینده اشاره کرد. این دعا به عنوان یک پایهی مستقیم برای روز و همچنین برای زندگی تبدیل شده از این رو هر کسی که این دعا را خوانده، باید قرار دهد که از فراتر از طریق لفظ قرآن به منافع و مزایای روحی نیز دست یابد. به سبب اهمیت بالای دعای صباح در زندگی اسلامی، توصیه میشود که هر روز به مدت حداقل یک هفته به این دعا بپردازید تا در زندگیتان نتایج اثربخشی آن را ببینید.