برج خنک کننده عملیات واحد یکی از اصلیترین قسمتهای سیستم خنک کننده در صنایع مختلف میباشد. این تجهیز به منظور خنک کردن آب که به دلیل گرم شدن در فرآیندهای صنعتی و تجاری بکار برده میشود. از طرفی، برج خنک کننده تمایز شدی واحد از تجهیزات دیگر سیستم خنک کننده است.
برج خنک کننده عملیات واحد دارای قسمتهای مختلفی است که در کنار یکدیگر کار میکنند. یکی از مهم ترین قسمتهای برج خنک کننده پکیج آن است. این پکیج شامل انواع نوارهای پوشش دهنده، پمپ، صفحات بسته و برداشتکنندههای آب است که برای بالا بردن تلاطم و حجم آب کاربرد دارد.
همچنین در بخش پمپ، آب از جایی که از سوراخهای آن داخل میشود، به داخل پکیج میرود و به کمک نوار پوشش دهنده به صفحات بسته منتقل میشود. در این بخش به علت وجود پمپ، آب به درستی جریان داده میشود و برای آب نواری که از آن میگذرد، مسیر مناسب فراهم میگردد.
از دیگر قسمتهای برج خنک کننده عملیات واحد میتوان به برداشتکنندههای آب اشاره کرد. این قطعات به منظور برداشتن آب خنک نموده شده از صفحات بسته بکار میروند و سپس سیستم با بهرهگیری از یک لوله شبکه، آب را به جایی که ضرورت دارد منتقل میکند. به کمک این قطعات، آب خنک شده از برج کنترلی خنک شده، سریعاً به نقاط دیگر سیستم خنک کننده منتقل میگردد.
لازم به ذکر است که استفاده از برج خنک کننده عملیات واحد در صنایع مختلفی از جمله پتروشیمی، سیمان و هیدروکربنیها، برای کاهش هزینههای واحد، انرژی و آب، بسیار مؤثر است. این تجهیزات به عنوان جزء اُساسی در سیستم خنککننده و همزمان به عنوان یکی از تجهیزات مهم صنایع پاک، میتوانند بسیاری از مشکلات را برطرف نمایند.
نحوه عملکرد برج خنک کننده
برج خنک کننده یا شما میتوانید آن را به عنوان کولر گردان هوا بشناسید، یکی از مهمترین ابزارهایی است که در صنایع مختلف برای خنک کردن آب و برخی مایعات دیگر استفاده میشود. در این برج، هوا از طریق فن داخل آن جریان یافته و با تماس با مایعات دمای آن را پایین میآورد. این روش به منظور خنک کردن آب، بهعنوان یک روش بسیار مهم بهحساب می آید.
برج خنک کننده دو نوع مختلف دارد: جریان مستقیم و جریان متقابل. در برج جریان مستقیم، آب خنک شده در قسمت پایین برج بهعنوان تغذیهکننده به برج رسیده و جریان از بالا به پایین است. در برج جریان متقابل، جریان آب خنک نشده از قسمت بالای برج و جریان آب خنک شده در قسمت پایین برج متقابل است.
در هر دو نوع برج، هوای خارجی با استفاده از یک فن همراه با ترکیبکننده هوای گرم، درون برج وارد میشود، و در طي اين روند، به فعل جامد در بالاي برج برميخورد. به طور همزمان، آب خنک شده که از پايين برج تزريق شده است، به شكل ناوبري استوانهاي در بالاي برج جريان مييابد. براي بهبود عمل پایداری برج، مقدار آب از بالا به پایین دوباره راهی پایینترين نقطه برای گرفتن خنکای کافی میشود.
باتوجه به این نوع عملکرد برجها، میتوان درک خوبی از کارکرد و عملکرد آنها، در خنک کردن مایعات مختلف، بهدست آورد. با بهره بردن از این اصول، میتوان اطمینان حاصل کرد که در هر صنعتی که نیاز به خنک کردن مایعات دارد، برج خنک کننده بهعنوان یک راه حل موثر و پایدار قابل استفاده است.
اجزای برج خنک کننده
برج خنک کننده یکی از اصلیترین دستگاههایی است که در صنایع مختلف برای سرمایش آب و دیگر مایعات استفاده میشود. برج خنک کننده از متریالهای فلزی و مصنوعی ساخته شده و از بخشهای مختلفی تشکیل شده است. اجزای مهم آن عبارتند از:
1- لولههای خنک کننده: لولههای خنک کننده وظیفه انتقال آب داغ از دستگاههایی مانند کورههای صنعتی، آسیابهای تولید آرد و مایعات دیگر را به عهده دارند.
2- پمپ تغذیه: پمپ تغذیه وظیفه انتقال آب داغ وارد برج را برعهده دارد.
3- فنهای خنک کننده: فنهای خنک کننده از اجزای مهم دیگر برج خنک کننده هستند. این فنها به واسطه آهنگ بالای دوران از هوا استفاده میکنند و با حرکت هوا و همچنین انتقال گرما به هوا، آب را سرد میکنند.
4- صفحههای مبدل حرارتی: صفحههای مبدل حرارتی برای بالا بردن کیفیت عملکرد برج خنک کننده به کار میروند. این صفحهها به واسطه ورود هوای سرد و خروج هوای گرم و انتقال حرارت، باعث خنک شدن آب میشوند.
5- سکوهای پشتین و جلویی: سکوهای پشتین و جلویی به عنوان بعدی از اجزای برج خنک کننده شناخته میشوند. این سکوها برای حملو نقل روان آب و هوا به کار میروند.
6- ظرفهای جمعآوری آب: ظروف جمعآوری آب به هنگام از بین رفتن کمآبی، بهمنظور بازیابی درست آب برای ازن مناسب در برج خنک کننده، مورد استفاده قرارمیگیرند. این ظروف به صورت منظم خالی شده و مجدداً استفاده میشوند.
با توجه به این اجزاء، دستگاه برج خنک کننده قادر است آب را سرد کرده و مانع از ایجاد خطراتی مانند اختلاف مناسباتی خاک، ساییدگی یخ و خوردگی ماشینآلات باشد.
تاثیر متغیرهای محیطی در عملکرد برج خنک کننده
برج خنک کننده یکی از اصلیترین قطعات در پروسه خنک کردن آب است. این برجها از چندین قسمت تشکیل شدهاند که هر کدام از این اجزا تأثیر زیادی بر عملکرد برج خنک کننده دارد. از مهمترین عواملی که بر عملکرد برج خنک کننده اثر میگذارند، میتوان به دمای هوا، رطوبت نسبی هوا، سرعت باد و دمای آب اشاره کرد. عوامل دیگری همچون جریان هوای ورودی و ترکیب هوا نیز میتوانند تأثیر گذار باشند.
در مراحل نصب برج خنککننده، نحوه تعبیه و اتصال اجزای داخلی و خارجی بسیار مهم است. مشخص کردن نحوه گرد وخاک و دانه بندی خاک محل ساخت، و نحوه چیدمان برج خنککننده در لند و دریا، نیز بسیار مهم و حیاتی است. همچنین، تحلیل، طراحی و ساخت برج خنککننده نیز همانند هر سیستم دیگر، نیاز به دقت و هوشمندی بالا دارد.
با توجه به عوامل محیطی متغیر، پارامترهای مختلفی مانند ارتفاع،نوع و شیب ساختمان، جنس بدنه و ... اثرات زیادی روی عملکرد برج خنککننده دارند. بر اساس مطالعات صورت گرفته، افزایش دمای هوا تاثیر بسیار زیادی بر عملکرد برج خنک کننده دارد و احتمال این موضوع وجود دارد که با افزایش دمای هوا به میزانی که شبکه تبرید برقی در میآید، بتوان از برج خنککننده استفاده نکرد، همچنین با افزایش رطوبت نسبی هوا و کاهش شدت باد، عملکرد برج خنک کننده کاهش مییابد. بنابراین برای بهبود عملکرد برج خنک کننده، باید توجه به این متغیرهای محیطی داشت. با بررسی عوامل محیطی، می توان به حداکثر بهرهوری از برج خنک کنندهی مورد نظر دست پیدا کرد.
مشکلات رایج در عملکرد برج خنک کننده
برج خنک کننده به عنوان یکی از اجزای مهم در سیستمهای خنک کننده، نقش بسیار مهمی در حفظ و کنترل دمای حرارتی در صنایع مختلف دارد. اما به دلیل مشکلاتی که در عملکرد آن به وجود میآید، در بعضی اوقات میتواند به عنوان یکی از عاملهای ایجاد کننده مشکلات و رانش در عملکرد تجهیزات در صنایع شناخته شود.
از جمله این مشکلات، میتوان به کاهش کارایی برج خنک کننده در برابر تغییرات محیطی و کاهش عملکرد آن در طول زمان اشاره کرد. این مشکلات باعث کاهش توان تولیدی و افزایش مصرف انرژی میشوند که به دلیل افزایش هزینههای تولید، برای صنایع قابل تحمل نیست.
در برج خنک کننده، با افزایش رسانش حرارتی، باعث کاهش دمای اب بالا میشویم. بنابراین هر نوع خرابی در برج خنک کننده منجر به کاهش رسانش حرارتی، کاهش هدایت حرارتی و افزایش دمای آب خروجی خواهد شد. این مشکلات منجر بهکاهش عملکرد دستگاه و افت سطح بهرهوری درکل صنعت میشوند.
عوامل دیگری نیز میتواند باعث کاهش عملکرد برج خنک کننده شود که از جمله آن میتوان به آلودگی هوا، سختی آب، مقدار بالای مواد خام در آب و جریان باد علیه سیستم اشاره کرد. بدون شناسایی و بهبود این مشکلات، عملکرد برج خنک کننده به طور کامل تحت تاثیر آنها قرار میگیرد.
با توجه به این مسائل، برقراری یک نظارت تعمیر و نگهداری منظم و مستمر بر روی برج خنک کننده، ضروری است تا عملکرد آن در حد نیاز تشخیص داده شده باشد و به وظایف خود برای کنترل دمای حرارتی در سیستمهای خنک کننده ارتقا یابد.
روش های افزایش کارایی برج خنک کننده
برج خنک کننده یکی از مهمترین بخش های سیستم خنک کننده می باشد که هدف اصلی آن خنک کردن آب داغ است. با افزایش دمای آب داغ، عملکرد برج خنک کننده کاهش پیدا می کند. برای افزایش کارایی این سیستم، راه های مختلفی وجود دارد که در ادامه به آن ها پرداخته خواهد شد.
اولین راهکار برای افزایش کارایی برج خنک کننده، استفاده از انواع مختلف پوشش دهنده برای سطح آب است. پوشش هایی مانند پولیمرها، فسفات ها و سولفات ها می توانند باعث کاهش رسوبات و خوردگی در برج خنک کننده شوند و در نتیجه کارایی سیستم را افزایش دهند.
نکته دیگری که در افزایش کارایی برج خنک کننده بسیار مهم است، تمیزی آب و راندمان تجهیزات است. سیستم پمپاژ و فیلتراسیون باید به گونه ای عمل کنند تا آب خنک به درستی بازگردانده شود و به همین دلیل مراقبت از تمیزی آن بسیار مهم است.
استفاده از فناوری های پیشرفته مانند پوشش هوشمند و حسگر های خاص می تواند کارایی برج خنک کننده را بهبود بخشد. به عنوان مثال، حسگر هایی که تغییرات دما را تشخیص می دهند می توانند به خشک شدن برج خنک کننده برای جلوگیری از خوردگی کمک کرده و در نتیجه کارایی سیستم را افزایش دهند.
در نهایت، بهبود طرح برج خنک کننده و بهینه سازی آن نیز می تواند کارایی سیستم را بهبود بخشد. این شامل قرار دادن برج خنک کننده در مناطقی با شرایط آب و هوایی مساعد، مصرف مواد دوستدار محیط زیست و بهینه سازی تجهیزات مختلف می شود. به طور کلی، استفاده از روش های مناسب و بهینه سازی برج خنک کننده می تواند به افزایش کارایی سیستم خنک کننده و کاهش هزینه ها کمک کند.
فناوری های جدید در برج خنک کننده
برج خنک کننده یکی از مهمترین بخش هایی است که در صنعت نفت، گاز، نیروگاه و صنایع سنگین استفاده می شود. این برج ها برای خنک کردن آبی که برای خنک کردن تجهیزات مورد استفاده استفاده می شود، استفاده می شود. با توجه به عمر زیاد برج ها، استفاده از فناوری های جدید در آنها بسیار مهم است.
یکی از فناوری های جدید که در برج های خنک کننده استفاده می شود، استفاده از چرخه آب خنک کننده است. در این سیستم، آب نیزه خنک شده به برج خنک کننده بازگردانده می شود، این باعث می شود که از آب کمتری برای خنک کردن تجهیزات برق مورد استفاده استفاده شود و در نتیجه صرفه جویی در مصرف آب ایجاد می شود.
فناوری های دیگری مانند فناوری سطح سیاه، فناوری порوشی و فناوری اولتراسونیک نیز در برج خنک کننده استفاده می شود. در فناوری سطح سیاه، سطح داخلی برج با یک لایه از ماده سیاه پوشیده می شود که مهمترین خصوصیات آن عالی بودن جذب نور و تبادل حرارت است. در فناوری پروشی، برای خنک کردن آب در برج، هوای خنک به داخل برج وارد می شود و با حرکت به خارج از برج، باعث خنک شدن آب می شود. در فناوری اولتراسونیک، از امواج صوتی برای سرعت بخشیدن به فرآیند جریان سیالات استفاده می شود.
به طور کلی، استفاده از فناوری های جدید در برج های خنک کننده می تواند به صرفه جویی در مصرف انرژی و منابع طبیعی، کاهش هزینه های تولید و بهبود کیفیت زیست محیطی کمک کند.
نحوه نگهداری و تعمیرات برج خنک کننده
برج خنک کننده یکی از مهمترین وسایل در صنعت میباشد، که به منظور خنک کردن آب کاربرد دارد. برای چندین برج خنک کننده ممکن است به یک سیستم تهویه اضافی نیاز باشد. در این مقاله به نکاتی در مورد نگهداری و تعمیرات برج خنک کننده اشاره می کنیم.
1. پاکسازی: برای حفظ بهترین عملکرد دستگاه، باید برج خنک کننده را به طور منظم پاکسازی کرد. تجمع رسیدگی و رسوبات در بین الیاف مانع از حرکت هوا و افزایش ضریب انتقال حرارت میشود. فرایند پاکسازی برج خنک کننده شامل شستشوی پانلها، آبگیری رسوبات، شستشوی شبکه با استفاده از آب و فشار هوا میشود.
2. برش کردن: در صورتی که پانلهای برج خنک کننده به لحاظ سالمتی ویا دیگر علائم خرابی به نظر می رسند، باید تعویض شوند. همچنین، در صورت راندمان پایین دستگاه، برش کردن پانلهای برج خنک کننده یک راه اصلاحی است.
3. بررسی عملکرد: اگر برج خنک کننده برخوردار از مشکل عملکرد می باشد، نباید همان سهمیه را مصرف کند که در ابتدا تعیین شده است. بدون چک کردن هرچه بیشتر، نمیتوانیم مطمئن باشیم که برج خنک کننده به بهترین عملکرد خود میرسد یا نه.
4. پارامترهای آب: برای جلوگیری از رسوب روی برج خنک کننده مانند سنگ آهک برای افزایش طول عمر برج، باید پارامترهای آب که به برج تزریق می شود را کنترل کرد. به طور کلی، آب باید تصفیه شده و لایه ایونی ضعیف باشد، اما تماس آن با شستشوی پانل ها راکد نمی کند.
با اجرای این پنج مورد، می توان در عمل بهترین عملکرد را از برج خنک کننده بدست آورد.
استفاده از برج خنک کننده در صنایع مختلف
برجهای خنک کننده در صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرند. این برجها برای خنک کردن آب در صنایعی مانند نیروگاهها، فولادسازی، پتروشیمی، شیمیایی، فرآوری مواد غذایی و ... بکار میروند. این برجها با ایجاد تبادل حرارتی بین آب و هوا، آب را خنک میکنند.
برجهای خنک کننده از دو نوع استاتیک و دینامیک تشکیل شدهاند. برجهای استاتیک که در بسیاری از صنایع زیاد استفاده میشود، از قطبهای سیمانی ساخته شدهاند و آب پس از ورود به برج، به شیوهی پراکنده در قطبها جا میگیرد. هنگامی که باد وارد برج میشود، باعث خنک شدن آب در برج میشود و آب به قلهی قطبها برمیگردد. برجهای دینامیک، که برخلاف برجهای دیگر، در صنایعی که آبی با کیفیت پایین دارند به کار میروند، از یک فن خنک کننده استفاده میکنند که هوای خنک را به آب منتقل میکند.
استفاده از برجهای خنک کننده در صنایع مختلف یکی از روشهای بهینه سازی مصرف آب است. با استفاده از این برجها، میتوان میزان مصرف آب را به طور چشمگیری کاهش داده و همچنین از انرژیهای مورد نیاز برای خنک کردن آب عبور کرد. در کنار این مزایا، استفاده از برجهای خنک کننده در صنایع مختلف، از آسیب به محیط زیست نیز جلوگیری میکند.
اقتصادی بودن استفاده از برج خنک کننده
استفاده از برج خنک کننده در صنایع بسیار متنوعی مانند نیروگاهها، پالایشگاهها، کارخانجات و... به دلیل نیاز به خنک کردن آب یا مواد در دمای بالا، احتمالا بهدلیل ارزانی و اقتصادی بودن انتخاب میشود. برج خنک کننده با کاهش دمای آب به طور مستقیم در محیط در انجام فرایندهای و ماشینها به کاهش هزینه های سوخت و انرژی کمک می کند.
همچنین مطالعات نشان میدهد که مصرف انرژی برای برج خنک کننده بسیار کمتر است نسبت به سیستم های خنک کننده آب، و در نتیجه هزینه کمتری نیز دارد. بهعلاوه، بسیاری از برجهای خنک کننده، قابلیت بازیافت آب را دارند. بدین ترتیب ، آب استفاده شده را میتوان به کار خود داد یا در کشاورزی و منابع آبی به کاربرد عمومی رساند.
با این حال، باید توجه داشت که نگهداری برج خنک کننده نیز هزینه دارد و برای به حداکثر رسانیدن بهره وری، نیاز به رویت های دورهای و نگهداری دارد. علاوه بر این، باید توجه داشت که در برخی مناطق، ارتفاع ناشی از نیاز به ساخت برج های بلند و جمع آوری هوای سرد و تر قبل از ورود به برج، هزینههای بیشتری را ایجاد میکند.
در کل، به راحتی میتوان گفت که استفاده از برج خنک کننده برای صنایع مختلف در مقیاسهای بزرگ مزایای قابل ملاحظهای دارد اما به دلایل فنی و جغرافیایی لازم است موانع و هزینههای مربوطه برای هر مورد به صورت جداگانه برای ارزیابی در نظر گرفته شود.
اثرات زیست محیطی بر مصرف برج خنک کننده
تأثیر افراط در مصرف برجهای خنک کننده بر زیست محیطی با چالشهایی روبروست. برای کاهش چنین آثاری، لازم است که در حین طراحی و اجرای برجهای خنککننده ملاحظات بر آثار زیست محیطی توجه کافی شود.
در حال حاضر، تولید برجهای خنک کننده در حجم بالا باعث افزایش مصرف انرژی در کشور شده است. البته این برای کاهش هزینههای مالی مصرف کنندهها نیز تأثیر خوبی در داشته است. با این حال، باید توجه داشت که مصرف انرژی طبقات جامعه و حجم بالای مصرف در مقیاس ملی باعث افزایش گرمایش جهانی و تغییرات اقلیمی شدهاست.
علاوه بر اثرات اقلیمی، برجهای خنک کننده نیز تأثیرات جدی بر محیط زیست دارند. مواد شیمیایی مصرفی نظیر هیدروژن کلراید، فلزات تشکیلدهنده برجهای خنککننده و همچنین گازهای گلخانهای آزادشده در این برجها میتوانند بر سلامت انسانها و حیات وحش اثر منفی داشته باشند.
با توجه به موضوعات بدیهی ذکر شده، لازم است طراحی و اجرای برجهای خنک کننده به گونهای باشد که مصرف و انتشار موادی که منجر به تغییرات اقلیمی و آسیب به زیست محیطی میشوند، کاهش یابد. برای مثال، مصرف برجهای خنک کننده با استفاده از سیستمهای پمپاژ بیشتر همراه با کاهش مصرف انرژی سبب کاهش آلایندههای موجود در برجهای خنک کننده خواهد شد. به این ترتیب، میتوان با کاهش مصرف انرژی و مواد آلایندهی استفادهشده، به تحقق هدفهای زیست محیطی و حفظ سلامت انسانها و حیوانات کمک کرد.