فرم خام ارزیابی ریسک fmea
1. مقدمه
مقدمه به عنوان بخش اول مقاله یا پایان نامه، متناسب با میزان مهمیت وسعت کار، یکی از بخشهای پایه و ضروری است. این بخش بهعنوان جلوهای اولیه از محتویات مطلب آگاهی اولیه و کلی از محتوای مطلب را برای خواننده ایجاد مینماید.
در مقدمه، باید با معرفی موضوع، طرح مسئله و تعریف مفاهیم آشنا شد. متخصصین باید با توجه به آگاهی و شناخت خود از موضوع و با مطالعه متون دیگران، در مورد روش، فرصتها و چالشهای موجود در زمینه موردنظر بنیانگذاری نمایند. در واقع بهنحوی با استفاده از مطالعات گذشته، روشی جدید و بهتر جهت پیشرفت و نوآوری درمورد موضوع خود به ارمغان میآورند.
یکی از اهداف مقدمه، جذب توجه و دقت خواننده است. باید با ازاین فرض که خواننده بهنوعی در دنیایی متحول و متغیر زندگی کرده و دیدگاههای متفاوتی در رابطه با موضوع وجود دارد، نقشی بسیار مهم در جذب توجه واکنش خواننده ایفا نماید. گاهی اوقات نیاز است در مورد مسائل متفاوت در مورد موضوع صحبت شود.
بهطور خلاصه، مقدمه یکپایهای معرفی بهعلاوه شرحی از طرح مسئله و ضرورت سوال موردنظر است. در این بخش، شناخت عمومی از موضوع و بازگو کردن کمی ازمطالعات و مشاهدات شخصی نیز بسیارمفید و جذاب است. همچنین باید مسئله را بهعنوان بهترین راه جهت نوآوری و پیشرفت فرهنگی و غیرطبیعی دنبال کرد و با استفاده از روشهای پیشرفته و نوآوریهای جدید در مورد موضوع موردنظر، تلاشی در جهت ارتقای دانش فراگیر و نوآوری در صنایع مختلف بهعنوان راهی جهت ورود به دنیای جهانی است، عنوان شد.
2. تعریف و توضیحات مفهومی
مفهوم تعریف به دو معنا استفاده میشود. یکی اینکه به معنای توصیف مختصر و دقیقی از یک مفهوم، کلمه یا موضوع است. به طوری که شنونده یا خواننده بتواند به راحتی مفهوم را درک کند. مثلاً تعریف "پدر" به معنای مردی است که فرزند دارد.
معنای دیگر تعریف نیز به معنای تعیین و مشخص کردن یک چیز خاص مانند ماهیت، حد و مرز، ویژگیها، مناسبات و... است. مثلاً تعریف حریم خصوصی به معنای تعیین محدوده اطلاعاتی و شخصی است که فرد میخواهد به دیگران ارائه کند و چه کسانی میتوانند آن را ببینند و استفاده کنند.
اصطلاح مفهوم از دیدگاه فلسفی به یک طرح ذهنی یا شبه ذهنی اشاره دارد که به ساختار ذهنی مربوط است و تعیینکننده آنچه که درک یک فرد از جهان است. مفهومها میتوانند بسیار ساده (مانند حیوان یا گل) یا پیچیده (مانند دین و سیاست) باشند. هر مفهومی به یک طرح ذهنی اشاره میکند که نشان دهنده ویژگیها، خصوصیات و مرکز توجه آن مفهوم است.
مفهومها در زبانها و فرهنگهای مختلف میتوانند تفاوتهایی داشته باشند و در نتیجه باید دقیق و دقیق تر بررسی شوند تا درک درستی از آنها به دست آید. بنابراین، تعاریف مفهومی به عنوان توصیف دقیق و صحیح مفاهیم، درک بهتر و همچنین مقابله با نادرست یا برخی از تعاریف گمراه کننده مورد استفاده قرار میگیرند.
3. فرایند انجام FMEA
فرایند انجام FMEA، یک فرایند سیستماتیک و کارآمد برای تشخیص و تخمین خطاهای محتمل در یک سیستم است. این فرایند برای شناسایی احتمال وقوع خطاها، تعیین سطح خطرات آن ها و پیشنهاد راه حل های جلوگیری از وقوع خطاها مورد استفاده قرار می گیرد.
در انجام این فرایند، ابتدا باید سیستم و فرایند مورد مطالعه شناسایی شود. سپس با همکاری تیم فنی و تحلیل کنندگان، لیستی از خطرات محتمل در هر مرحله از فرایند شناسایی می شود. سپس با بررسی و تحلیل هر خطر در مراحل مختلف فرایند، سطح خطر آن تعیین می شود.
در مرحله بعد، تیم FMEA و به کمک ابزارهای مختلف مانند نمودارها و فرم های استاندارد، اقدام به پیشنهاد راه حل های جلوگیری از وقوع خطاها می کند. در این مرحله، رویکرد های مختلفی برای رفع خطاها و کاهش خطر آن ها بررسی می شود.
نهایتاً، با بررسی و اجرای راه حل های پیشنهادی، بهبود عملکرد سیستم و کاهش خطرات محتمل انجام می شود. مزایای استفاده از فرایند FMEA شامل افزایش کیفیت فرآیندهای ساختمانی، کاهش تعداد خطاهای وقوعی و نیاز به حل مشکلات پیش آمده می باشد.
در کل، فرایند انجام FMEA یک ابزار با ارزش برای افزایش کیفیت و بهبود عملکرد سیستم ها می باشد، که با توجه به اهمیت آن در صنایع مختلف، باید به صورت سیستماتیک و دقیق مورد استفاده قرار گیرد.
4. شناسایی و ارزیابی ریسک ها
شناسایی و ارزیابی ریسک ها به عنوان یکی از مراحل مهم در مدیریت ریسک، در هر سازمانی مورد نیاز است. این فرآیند شامل شناسایی و تحلیل تهدیدات، آسیب پذیری ها، مخاطرات و فرصت های مرتبط با سازمان است. با انجام این فرآیند، سازمان می تواند از پیامدهایگسترده ای از جمله خسارات مالی، از دست دادن رقبای رقابتی و نقص در خدمات به مشتریان جلوگیری کند.
ابتدا در فرآیند شناسایی ریسک، باید تمام تهدیدات، آسیب پذیری ها و مخاطرات مرتبط با سازمان پیدا شوند. سپس، برای هر یک از آنها باید در نظر گرفته شود که چقدر اهمیت دارند و چقدر احتمال دارند ظهور کنند. این اطلاعات در تحلیل ریسک استفاده می شوند و به سازمان این امکان را می دهد که تعیین کند که کدام موضوعات مهم هستند و بهتر است به آنها توجه شود.
در مرحله بعد، باید ریسک ها بر اساس میزان اهمیت و احتمالات آنها ارزیابی شوند. این شامل تخمین هزینه های خسارت، تلف شده و پیش بینی شده از ریسک می باشد. سپس، نیاز است تا راه حل هایی برای کاهش ریسک های محتمل پیدا شوند. این شامل اقدامات بهبودی در روند عملیاتی، استفاده از فن آوری برای خود بهبودی و تحقیق در مورد راه حل های جدید احتمالی می باشد.
در طی ارزیابی ریسک، باید راه حل های مختلف را با یکدیگر مقایسه کرد و از تجربیات گذشته و دانش فنی استفاده کرد. اینکه چه راه حلی بهتر است، بستگی به میزان اهمیت مساله و هزینه هایی است که باید برای حل مشکل پرداخت شود. در نهایت، باید برای ارزیابی ریسک ها به صورت دوره ای تکرار شود تا بتوان مطمئن شد که راه حل هایی که پیشنهاد می شود، همچنان کارآمد هستند.
5. تفکیک نقاط ضعف، علائم، علل و اثرات
تفکیک نقاط ضعف، علائم، علل و اثرات به عنوان یکی از مهمترین مباحث در بین پژوهشگران، به منظور جستجوی راهحلهایی برای پیشگیری و درمان مشکلات انسان از اهمیت بالایی برخوردار است. در این راستا، نقاط ضعف به عنوان نشانگری از ناتوانی یا کاستی در یک فرد یا سیستم تعریف میشوند. از جمله نقاط ضعف هر فرد، قابلیتهای شناختی، عاطفی، اجتماعی و شخصیتی و تخصصی، است.
علائم نقاط ضعف نیز علائم فیزیکی و/یا رفتاری هستند که فرد نشان میدهند. به عنوان مثال، عدم توانایی در تمرکز، افسردگی، استعداد ناکافی، افزایش خطر، ناامیدی، اضطراب و ... از علائم نقاط ضعف مطرح هستند.
علل نقاط ضعف، ریشههایی هستند که منجر به بروز نقاط ضعف در فرد یا سیستم شدهاند. به عنوان مثال، فرد ناقص گرایی، عدم تمایل به ریسک، ناخودآگاه یادگیری و ... از جمله علل نقاط ضعف هستند.
اثرات نقاط ضعف، نتایج منفی و مخربی هستند که در پی بروز نقاط ضعف در فرد یا سیستم رخ میدهد. به عنوان مثال، فقدان اعتماد به نفس، عدم توانایی در تصمیمگیری، کاهش کارآیی و عملکرد، اختلالات در رفتار و ارتباطات، عدم توانایی در مواجهه با فشار و ... از جمله اثرات نقاط ضعف مطرح هستند.
در نهایت، شناخت دقیق نقاط ضعف، علائم، علل و اثرات آنها، میتواند به عنوان اولین قدم در جهت رفع و پیشگیری از مشکلات انسان و ارتقای جامعه است.
6. تعیین اولویت و رتبه بندی ریسک ها
تعیین اولویت و رتبه بندی ریسک ها یکی از مهمترین مراحل در فرایند مدیریت ریسک است. هدف این مرحله، شناسایی و اولویت بندی ریسکها براساس احتمال و تاثیر آنها بر کسب و کار است تا بهترین تصمیمها برای کاهش یا جلوگیری از آنها گرفته شود.
به منظور تعیین اولویت ریسکها، ابتدا نیاز است تا تمامی ریسکهای شناسایی شده مشخص شوند. سپس با تحلیل دادههای موجود و استخراج اطلاعات کافی، احتمال و تاثیر هر ریسک بر کسب و کار بررسی میشود.
اعمال تکنیکهای مختلف در تعیین شدت تاثیر ریسکها، از جمله ماتریس شانس/تاثیر، تحلیل پایداری اجتماعی و مطالعات جدول فراوانی، برای اولویت بندی ریسکها مورد استفاده قرار میگیرد. هدف این تکنیکها تعیین اولویت ریسکها برای مدیریت خطر است.
به عنوان مثال، ماتریس شانس/تاثیر با استفاده از مجموعهای از دادهها، به تفکیک خطرات بررسی میکند و این امکان را به کاربر میدهد تا برای هر ریسک، شانس و تاثیر را بررسی و اولویت بندی کند.
در صورتی که نتیجه تعیین اولویت ریسکها همهی ریسکها را به یک ابعاد زمانی قرار دهد، باید در نظر داشت که برخی ریسکها میتوانند به دلیل موضوعات مالی، توقف کار یا حتی خطری جدی برای سلامتی افراد باشند. در نتیجه، تنها تعیین اولویت ریسکها به یک ابعاد زمانی کافی نیست و فاکتورهای دیگری نیز باید در نظر گرفته شود.
بدین ترتیب، تعیین اولویت و رتبه بندی ریسکها یک فرآیند پیچیده است که تحلیل دقیق و جامع دادهها و فاکتورهای مختلف را به دنبال دارد. هدف این فرآیند کمک به تصمیمگیری برای کاهش یا جلوگیری از ریسکهای بر کسب و کار است.