ارزیابی ریسک مواد شیمیایی به روش مالزی

1. معرفی روش مالزی در ارزیابی ریسک مواد شیمیایی

مالزی یکی از کشورهایی است که در زمینه ارزیابی ریسک مواد شیمیایی پیشگام بوده و از روش‌هایی بهره می‌برد که به صورت محکم و قابل اعتماد عمل می‌کند.

یکی از روش‌های مهم در ارزیابی ریسک مواد شیمیایی در مالزی، استفاده از نرم‌افزار e-MSDS است. این نرم‌افزار قابلیت نمایش و تحلیل اطلاعاتی که در برگه‌های اطلاعات ایمنی مواد شیمیایی (MSDS) وجود دارد، را داراست و برای بررسی ریسک مواد شیمیایی به کار می‌رود. علاوه بر این، مالزی در این راستا از روش‌هایی همچون مدل پیش‌بینی ECOSAR و مدل‌های تخمینی کیفیت آب (WQRA) نیز بهره می‌برد.

در ارزیابی ریسک مواد شیمیایی در مالزی، توجه ویژه به میزان استفاده و انتشار مواد شیمیایی در صنعت، کشاورزی و اقتصاد به عنوان کلیت وجود دارد. علاوه بر این، فرایند هایی همچون تجزیه و تحلیل داده های زیست‌محیطی و توزیع فعلی مواد شیمیایی نیز در این ارزیابی ریسک مورد توجه قرار می‌گیرد.

در کل، مالزی با بهره‌گیری از روش‌های دقیق، هوشمندانه و علمی در ارزیابی ریسک مواد شیمیایی، می‌تواند زمینه‌های لازم برای آگاهی و اطمینان بهتر مردم و تأمین سلامت و بهداشت عمومی را فراهم نماید.

2. تفاوت روش مالزی با روش‌های دیگر در ارزیابی ریسک مواد شیمیایی

روش‌های مختلفی برای ارزیابی ریسک مواد شیمیایی وجود دارند. هر کدام از این روش‌ها مزایا و معایب خود را دارند. یکی از این روش ها، روش مالزی است که توسط وزارت بهداشت مالزی برای ارزیابی خطر مواد شیمیایی استفاده می‌شود. این روش به طور خاص برای ارزیابی خطر در برابر مواد شیمیایی صنعتی و شیمیایی کشاورزی استفاده می‌شود.

روش مالزی برای ارزیابی ریسک به دلیل سادگی و سرعت بیشتر به معیارهای اولیه و تخمین‌های مبتنی بر داده‌های موجود در دسترس، تمرکز می‌کند. در واقع، این روش برای ارزیابی خطر فقط از اطلاعات موجود در دسترس استفاده می‌کند و به هیچ وجه نیاز به بررسی‌های حیوانات تجربی و روش‌های پیچیده دیگری ندارد.

همچنین، روش مالزی با اعتماد به نفس به عنوان یک روش نوین شناخته شده است. روش مالزی برای ارزیابی خطر در برابر مواد شیمیایی در حال تدوین پروتکل‌های جدید است، که منجر به بهبود کارایی و کاربردی‌تر شدن آن خواهد شد.

در کل، روش مالزی به عنوان یک روش ساده و کارا در ارزیابی ریسک مواد شیمیایی شناخته شده است. به‌علاوه، با تلاش برای بهبود و تکامل شخصیت‌داری یافته است. با این حال، هنوز هم برای ارزیابی واقعی ریسک خطرات مواد شیمیایی نیاز به روش‌های دقیق و پیچیده دیگری وجود دارد که به مطالعه بیشتر و تحقیقات بیشتری نیاز دارند.

3. اجزای مورد نیاز برای انجام ارزیابی ریسک به روش مالزی

به منظور انجام ارزیابی ریسک به روش مالزی، اجزای مورد نیاز به شرح زیر می‌باشد:

1- شناخت دقیق و مشخص یکپارچه شرایط و وضعیت هدف: برای انجام ارزیابی ریسک باید شرایط محیطی، اقتصادی، سیاسی، فنی و ... هدف مورد بررسی قرار گیرد. برای این منظور، سوالاتی باید پرسیده شود که به کمک آن‌ها شرایط هدف بهتر مشخص شوند. به عنوان مثال، در ارزیابی ریسک پروژه بهتر است منطقه مقصد را همراه با خصوصیات شهری ، تجاری و اجتماعی تحلیل کرد.

2- تعیین ریسک‌های ممکن و احتمال وقوع آن‌ها: این مرحله، یکی از مهمترین قسمت‌های ارزیابی ریسک از روش مالزی است. منظور از ریسک‌های ممکن، آن‌هایی است که در اجرای پروژه ممکن است رخ دهند و منجر به عواقبی نامطلوب شود. احتمال وقوع ریسک سومین بخش از ارزیابی است و باید به دقت و با توجه به تحلیل های صورت گرفته تعیین شود.

3- تخمین تأثیر ریسک‌ها و اعمال تجارب و پاسخ به ریسک: این بخش از روش مالزی، به تعیین اندازه تأثیر ریسک‌های پیدا شده برای اجرای پروژه می‌پردازد. بعضی از این اندازه‌گیری‌ها شامل از نقض توافقنامه، طرق احتمالی بروز خسارت، و کمبود منابع مالی و انسانی هستند. برای پاسخ به ریسک، در این بخش نیز مقررات و فرایندهای سازمانی برای مدیریت و مقابله با ریسک به کار گرفته می‌شوند.

4- تصمیم‌گیری و تهیه برنامه مدیریت ریسک: بعد از تعین مقدار ریسک‌ها و تشخیص تأثیر آن‌ها، باید تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی مناسب در خصوص مدیریت ریسک‌ها صورت پذیرد. متدهای نوین مانند "تجزیه و تحلیل درختی” برای تهیه برنامه‌های گسترده مدیریت ریسک به کار گرفته می‌شوند.

به‌طور کلی، روش مالزی یک روش تحلیلی است که به شرکت‌ها امکان می‌دهد که در برابر ریسک‌های مختلفی که ممکن است برای آن‌ها پیش آید، مقاومت و دوام بیشتری داشته باشند. این روش، با تعیین ریسک‌های پروژه و ایجاد سیستمی برای مدیریت ریسک‌های احتمالی، مجموعه ای از گام ها و فعالیت ها را در عرصه مدیریت ریسک به شرکت‌ها ارائه می‌کند.

4. مراحل ارزیابی ریسک به روش مالزی

ارزیابی ریسک به عنوان یک فرآیند مهم در هر سازمانی برای کاهش خطراتی که ممکن است در آینده ایجاد شود، بسیار اهمیت دارد. برای این منظور، روش‌های مختلفی برای انجام ارزیابی ریسک وجود دارد که یکی از آن‌ها روش مالزی است. در این روش، محصول یا خدماتی که قصد ارزیابی ریسک آن را داریم، به بخش‌های مختلفی تقسیم می‌شود و برای هر بخش در قالب جدولی، دو معیار ضرر و احتمال ریسک در نظر گرفته می‌شود.

در مرحله اول این روش، اطلاعات مربوط به محصول یا خدماتی که قصد ارزیابی ریسک آن را داریم، جمع‌آوری می‌شود. سپس برای هر بخش آن محصول یا خدمات، معیار ضرر تعریف می‌شود. این معیار شامل خسارات احتمالی برای هر بخش است که می‌تواند به صورت مستقیم یا غیرمستقیم برای سازمان تأثیرگذار باشد.

در مرحله دوم، معیار احتمال نیز برای هر بخش محصول تعریف می‌شود. این معیار شامل احتمال وقوع ریسک مربوط به هر بخش است و می‌تواند به صورت عددی بازخورد داده شود تا بتوان این ریسک‌ها را با هم مقایسه کرد. در نهایت، با ضرب معیار ضرر در معیار احتمال، ریسک مربوط به هر بخش محاسبه می‌شود و برای هر بخش، ریسک‌هایی که بالاتر از حد مجاز هستند، به عنوان یک مشکل و نقص اعلام می‌شود.

در این روش، مزایایی همچون سادگی استفاده و فهم، سرعت در انجام ارزیابی و قابلیت تعامل با مشتری دارد. در عین حال، برای داشتن یک ارزیابی ریسک کامل و دقیق، باید از روش های دیگر همچون روش تحلیلخطری استفاده کرد.

5. فرایند تحلیل خطر و ارزیابی تشدید

فرایند تحلیل خطر و ارزیابی تشدید یکی از مهمترین ابزارهای مدیریت ریسک در صنعت، سازمان و شرکتها است. با استفاده از این روش، میتوان نقاط ضعف و خطرات موجود در فعالیتهای مختلف شرکت را شناسایی کرده و راهکارهایی برای کاهش یا کنترل آنها ارائه کرد.

در فرایند تحلیل خطر، با تامین اطلاعات مربوط به فعالیتهای شرکت، این اطلاعات به صورت سلسله مراتبی تحلیل و ارزیابی میشوند تا میتوان مواردی که بیشترین خسارت را برای شرکت ایجاد میکنند را شناسایی کرد. در مرحله بعد، با تحلیل ریسک های موجود، انواع تشدید ریسک ممکن برای هر یک از آنها شناسایی میشود.

ارزیابی تشدید، به تعیین احتمال و شدت اثرات یک ریسک وابسته است. در این مرحله، تحلیل شده که اگر این خطر اتفاق بیفتد، به چه میزان خسارت وارد میشود و چه احتمالی دارد که این خطر اتفاق بیفتد. این اطلاعات به شرکت کمک میکنند تا تصمیمی در مورد پذیرش یا کنترل ریسک بگیرند و برای اولویت بندی بین ریسک های مختلف آمادگی داشته باشند.

به واسطه انجام فرایند تحلیل خطر و ارزیابی تشدید، شرکتها میتوانند از خطرات پتانسیلی خود در مرحله پیش فعالیت یا در مرحله افتتاحیه عملیات خود آگاه شوند.همچنین، این به شرکتها کمک میکند تا دستورالعمل های واضحی را برای پیشگیری از خسارات بخصوص اگر رویدادهای ناپیش بینی شدیدی رخ دهند ارائه داده و شرکتهایی رامشتاقانه میتوانند برای جلوگیری از ریسک های جدید و تحولات بازار تلاش کنند.

6. معایب و مزایای روش مالزی در ارزیابی ریسک مواد شیمیایی

روش مالزی به عنوان یکی از روش‌های ارزیابی ریسک مواد شیمیایی با مزایا و معایب خود مواجه است. در این روش، میزان تعریف شده برای یک ماده شیمیایی که می‌تواند به سلامتی افراد آسیب برساند، با مقداری که در محصولات شیمیایی وجود دارد، مقایسه می‌شود. با توجه به میزان تعریف شده و مقدار موجود در محصولات، می‌توان برای هر ماده شیمیایی به یک شماره MCV (میزان مجاز استفاده از ماده) برسید.

از جمله مزایای روش مالزی می‌توان به سادگی استفاده از این روش و کاربردی‌بودن آن برای ارزیابی مواد شیمیایی اشاره کرد. همچنین، این روش به عنوان یکی از روش‌های قانونی استفاده می‌شود و بسیاری از کارخانجات و ادارات مسئول ارزیابی محصولات قابل استفاده این روش را ترجیح می‌دهند.

با این حال، روش مالزی مشکلات خاص خود را نیز دارد. ممکن است برخی مواد شیمیایی به عنوان ماده‌ای خطرناک شناخته شوند، در حالی که با مقدار کمی و در شرایط خاص می‌توان آن‌ها را به صورت ایمن استفاده کرد. از این رو، ممکن است به نظر برسد که در روش مالزی از مواد شیمیایی کمتری استفاده می‌شود که باعث افزایش هزینه و تعطیلی کارخانجات مشکل ساز شود.

همچنین، با توجه به اینکه این روش بر اساس تعریف‌های موجود در قوانین و مقررات تعیین می‌شود، احتمال تغییر در آینده‌ی آن بسیار کم نیست. برای مثال، تعریف یک ماده شیمیایی به عنوان یک ماده خطرناک در آینده ممکن است تغییر کند و تبدیل به یک ماده‌ی ایمن شود. از این رو، نمی‌توان به طور دائمی بر این روش حساب کرد و باید در هر زمان به تغییرات مقررات و تعریف‌های قانونی توجه کرد.

به طور کلی، روش مالزی با مزایا و معایب خود به عنوان یکی از روش‌های ارزیابی ریسک مواد شیمیایی استفاده می‌شود که بسته به نیازها و محدودیت‌های هر شرکت یا اداره می‌تواند انتخاب شود.