آهن آلات بناب

تاریخچه آهن آلات بناب

آهن آلات بناب به عنوان یکی از مهمترین بخش های صنعت فلزی در ایران، از عصرهای باستانی تا حدود قرن بیستم که واردات مستقیم به ایران صورت گرفت از آن، استفاده شده است. در کنار تولید و استفاده آهن آلات، همواره توجهی نیز به عوامل فرآیند تولید، از جمله فرایندهای گرمایش، شکل دهی، آلیاژ سازی و همچنین مشخصات فنی مختلف محصولات بوده است.

بایگانی هایی در شهر تاریخی بناب، به واکنش دوست‌داران فرهنگ و تاریخ، نشان می‌دهند که بین سال‌های ۵۰۰ تا ۴۰۰ پیش از میلاد، تولید آهن در مناطق چوبین و دریایی ایران آغاز شده و فراوانی خود را در عصر ساسانی، داشته است. در این عصر، به دلیل شناور کردن ملات و کاشی، در آهن آلات ساختمانی استفاده شد و پل، شرق – غرب را تأسیس کرد.

از عصر قاجار ایران (۱۷۹۵-۱۹۲۵) آغاز بحثی در باره ایجاد صنایع فلزی گرفت که به سرعت و به دلیل منابع غنی منطقه بناب و زنجان، توسعه یافت. اکثریت کارخانه های تولید آهن آلات در آغاز قرن بیستم از طریق سرمایه‌گذاری خصوصی و با همت تحلیلگران و اقتصاددانان ایرانی به وجود آمدند. اما به مرور زمان، دولت ایران نیز وارد عرصه تولید آهن آلات شده و بر شرکت های خصوصی و دولتی همزمان حمایت کرد.

استفاده از آهن آلات بناب در بخش هایی از صنعت، از جمله خودروسازی، ساخت سازه های فلزی، تجهیزات نظامی، ساخت قابلمه، ظروف آشپزخانه و دیگر بخش هایی که به تعادل صنعت کشور ایران ایجاد و ارتقا می‌دهند، نشان دهنده اهمیت آن دلالت دارد.

فرآیند تولید آهن آلات بناب

فرآیند تولید آهن آلات یکی از فرایندهای صنعتی مهم در تولید انواع ابزار و تجهیزات صنعتی و ساختمانی است. این فرآیند با استفاده از مواد اولیه نظیر سنگ آهن، ذغال سنگ، مواد مرغوب آهنی و ... صورت می‌گیرد.

در مرحله اول، سنگ آهن از معادن استخراج و به کارخانه آهن آلات منتقل می‌شود. در این مرحله، معادلات شیمیایی لازم برای استخراج آهن از سنگ آهن اعمال می‌شود. سنگ آهن به صورت خرده شده به کوره مجهز شده با فرآیند جداسازی اکسیژن به فلز آهن تبدیل می‌شود.

در مراحل بعدی، آهن به صورت سفید گرم از کوره خارج می‌شود و به یک واحد میل کننده منتقل می‌گردد. در این مرحله، آهن به صورت پوشیده شده از بقیه عناصر شیمیایی در یک توپ میل شده و پس از آن به داخل قالب های مختلف شکل داده می‌شود.

در مرحله بعد، آهن به صورت تعدادی از قالب های شکل گرفته از واحد میل کننده خارج می‌شود و به کوره خارجی منتقل می‌شود. در این مرحله، آهن با یک حرارت مرتبط، به داخل کوره خارجی منتقل می‌شود و با ترکیب با کربن همیشه به صورت اتمی در خارج کوره، از طریق کربن، سخت شده و از بقیه عناصر شیمیایی جدا می‌شود.

در نهایت، آهن به صورت فلزی و سخت جهت استفاده در صنعت و ساختمان سازی به مشتری ارائه شده و در صورت نیاز، از طریق فرایند های پالایش، از عناصر ضروری دیگری و مواد زائد پاک سازی می‌شود. این فرآیند باعث می‌شود که مواد فلزی بسیار مرغوب و با کیفیت بالا در دسترس باشند و قابل استفاده در انواع صنایع و ساختمان ها باشند.

انواع آهن آلات بناب

آهن آلات بناب به عنوان یکی از نمادهای معدنی بناب شناخته می‌شود. این نوع آهن آلات دارای کاربردهای متنوعی مانند استفاده در صنایع ساختمانی، خودرو‌سازی، صنایع نفت، گاز و پتروشیمی و... می‌باشند. به طور کلی آهن آلات بناب را به سه دسته تقسیم می‌کنیم که عبارتند از "فولاد پیشروی"، "فولاد زنگ‌نزن" و "فولاد ضد سایش".

فولاد پیشروی یک نوع آهن آلات بناب است که در صنایع خودروسازی، هوافضا، ساختمانی، صنایع دریایی و... کاربرد دارد. این نوع آهن آلات بخاطر سختی و مقاومت بالایی که دارد، در زمینه‌هایی که از تنش‌های بالا و شرایط سخت کاری زیاد استفاده می‌شود.

فولاد زنگ‌نزن نیز در بیشتر صنایعی که با شرایط پوسته زمینی سرد و رطوبتی مواجه هستند مورد استفاده قرار می‌گیرد. این شیوه آهن آلات بخاطر چیزی که برای داشتن مقاومت در برابر زنگ زدگی، سردرگمی و خش دادن اتصالات مهم است که در این صنایع قابل تحمل است.

فولاد ضد سایش نیز یک نوع آهن آلات بناب است که در صنایع و تجهیزات نفتی و گازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این شیوه آهن آلات به دلیل اینکه بخش‌هایی از شیوه به عنوان درجه حفاظت برای عمر طولانی تر و کیفیت بالاتر اعمال شده‌اند مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در نهایت می‌توان گفت که آهن‌آلات بناب، به دلیل ویژگی‌هایی از قبیل سختی، مقاومت و وزن کم، در صنایع مختلفی نظیر خودروسازی، ساخت و ساز، نفت و گاز و صنایع دریایی پراستفاده به شمار می‌روند.

کاربردهای آهن آلات بناب در صنایع مختلف

آهن آلات بناب به عنوان یکی از مهمترین محصولات صنایع فلزی، به دلیل خصوصیات بسیار مناسب و استحکام زیاد، در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. از جمله کاربردهای این فلز، ساخت و ساز و صنعت ساختمانی است که این نوع آهن آلات در ساخت سازه‌های بلند مرتبط با پل، برج و همچنین سازه‌های فضای باز که شامل نمای ساختمانی، سیستم حفاظتی و ... هستند، به کار می‌روند. همچنین مصارف آهن آلات بناب در انواع مختلفی از سازه‌های فلزی همچون کاشی، گونی و لوله‌های صنعتی نیز بسیار پر رونق است.

با آنکه آهن آلات بناب در صنعت ساختمانی به دلیل استحکام و سختی بالا سر و صدای خود را می‌زنند، اما در صنایع حمل و نقل نیز بسیار پرکاربرد هستند. به عنوان مثال، این آهن‌آلات در ساخت ناوگان وسایل حمل و نقلی مانند قطار، مترو، قطار شهری و حتی تریلی و کامیون‌ها استفاده می‌شوند.

در حوزه فناوری نیز، آهن آلات بناب در ساخت قطعاتی مانند توربین‌های بادی و خورشیدی، محرک های صنعتی و کاربردهای مختلفی از جمله ساخت ماشین آلات صنعتی و قطعات الکترونیکی دخیل می‌شوند. همچنین، این آهن‌آلات در ساخت ابزار دقیقی مانند دستگاه‌های پزشکی و تجهیزات پزشکی استفاده می‌شوند.

در کنار کاربردهای فناورانه، آهن آلات بناب در صنایع تولید مواد غذایی نیز به کار می‌روند. برای مثال، در تولید ماشین آلاتی که در صنعت بسته‌بندی مواد غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرند، از آهن آلات بناب استفاده می‌شود.

به عبارت دیگر آهن آلات بناب یکی از فلزات با قابلیت ضد زنگ بالاست که در انواع صنایع خود به روز شده است و محصولات متعددی را با کیفیتی بسیار عالی تولید می‌کند. آن‌ها برای پوشش دادن کاملی از مصارف مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند و همیشه از آن‌ها در صنایع مختلف استقبال بیشتری صورت می‌گیرد.

مزیت های تولید آهن آلات بناب در نسبت به سایر مناطق کشور

مزیت های تولید آهن آلات بناب نسبت به دیگر مناطق کشور، می‌تواند از زوایای مختلفی مورد بررسی قرار گیرد. در این مطلب به بررسی مزیت های این شهرستان در حوزه‌های فرآوری گندم، دسترسی به مواد اولیه، کیفیت محصولات و مزیت های خدماتی پرداخته خواهد شد.

یکی از مزیت های مهم تولید آهن آلات بناب، فرآوری گندم است. شهرستان بناب به دلیل داشتن وسعت زراعتی بالا و بازار بزرگی که در شهرستان تبریز دارد، می‌تواند به عنوان پایتخت آهن آلات گندم باشد. تولید کنندگان آهن آلات در بناب با داشتن هزینه های پایین و دسترسی آسان به پروتئین‌های گندم، می‌توانند محصولاتی با کیفیت بالا و قیمتی رقابتی تولید کنند.

دسترسی به مواد اولیه نیز یکی از مزیت های تولید آهن آلات بناب است. این شهرستان به دلیل واقع شدن در نزدیکی یکی از بزرگترین معادن آهن و فولاد کشور، دسترسی آسانی به مواد اولیه دارد. این نکته می‌تواند به عنوان یکی از مزیت های فوق العاده این شهرستان محسوب شود.

یکی دیگر از مزیت های تولید آهن آلات بناب، کیفیت محصولات است. این شهرستان به دلیل داشتن دانش‌فنی و پشتوانه تخصصی در زمینه تولید آهن آلات، می‌تواند محصولاتی با کیفیت بالا و استاندارد بین المللی تولید کند. این مزیت می‌تواند باعث جذب مشتریان و خریداران خارجی از محصولات بناب شود.

اخیراً، شهرستان بناب نیز با توسعه خدمات و امکانات گردشگری، به مرکزی برای گردشگران شده است. این امر توانسته به شهرستان بناب، مزیت های ثانویه‌ای کسب کند و علاوه بر تولید آهن آلات، می‌تواند از مزایای گردشگری بهره‌مند شود. به علاوه، این شهرستان از نظر جایگاه جغرافیایی، از موقعیتی برخوردار است که قابلیت عبور در مسیر ترانزیتی برای بازرگانان و صادرکنندگان را دارد.

معایب و مشکلات تولید آهن آلات بناب

تولید آهن آلات به دلیل نیاز انسان به این فلز مورد توجه بسیاری قرار گرفته است. اما دسترسی به مواد اولیه درست و کامل و همچنین فرآیندهای تولید که به منظور بهره‌وری بیشتر و کاهش هزینه‌های تولید صورت می‌گیرد، با مشکلات زیادی همراه است. در این پاراگراف‌ها به بررسی معایب و مشکلات تولید آهن آلات در شهرستان بناب می‌پردازیم.

مشکلات اصلی در تولید آهن آلات در بناب، عدم توجه به محیط زیست و هزینه‌های ناشی از آلودگی هوا است. در حال حاضر، شهرستان بناب یکی از مناطق پرتردد کامیون‌های حمل کالاست. عدم توجه به محیط زیست موجب تجمع آلاینده‌های هوا در این منطقه و در نهایت آلودگی هوا شده است. به همین دلیل عوارض بسیاری بر سلامت مردم و اقتصاد این شهرستان تاثیر گذار بوده است.

معایب دیگر در تولید آهن آلات، شاید به عنوان یکی از پرهزینه‌ترین فعالیت‌های صنایع فلزی در حال حاضر، می‌تواند زمان طولانی برای بازگشت سرمایه‌گذاری، نیاز به مصرف طاقت زیاد، ابزارهای پیشرفته و هوشمند، تجهیزات مورد نیاز و … را نام برد. سایر خطراتی که در روند تولید آهن آلات پدیدار می‌گردد، شامل پرتاب آهن آلات، سقوط بار، بیش بار بر روی وسایل حمل‌ونقل، نگهداری نامناسب و دیگر مشکلات شائع در تولید آهن آلات می‌باشد.

بناب در سال‌های گذشته محل تولیدات فلزی بوده و حتی همچنان به عنوان یکی از مراکز تولید فولاد در کشور شناخته شده است، اما با وجود اینکه این شهرستان قدمت کارخانجات فلزی طولانی است، اما همچنان برای کاهش مشکلات بهبود در روند تولید، ساماندهی و کنترل تردد کامیون‌ها، ایجاد زیرساخت‌های پیشرفته و هوشمند‌اندیش و تمرکز بر نگهداری محیط زیست نیاز مبرم به کار و همکاری عموم مردم، مسئولین و کارکنان دارد.